หัวปลี คุ้มค่าเกินราคา [Electronic resource] / ช่อลัดดา เที่ยงพุก.

20230212

หัวปลี หรือ ปี๋ (เหนือ) หรือปลีกล้วย (banana blossom, male bud) คือ ดอกของต้นกล้วย (Musa sapientum Linn., paradisaca Linn.) ที่ไม่เจริญเป็นผล ประกอบด้วยผลดอกตัวผู้ ที่คั่นไว้ด้วยกาบปลี (bract) สีขาวด้านใน และสีม่วงแดงด้านนอก หัวปลีประกอบด้วยสารอาหารแตกต่างกันไปตาม สายพันธุ์และพื้นที่ปลูก ในหัวปลีสดสายพันธุ์ไทย และหัวปลีสดสายพันธุ์จีน 2 สายพันธุ์ ได้แก่ Baxijiao (AAA) และ Paradisical (AAB) พบกรดอะมิโนส่วนใหญ่ คือ glycine, leucine, alanine และ aspartic ในหัวปลีทั้ง 2 สายพันธุ์ ไขมัน ประกอบด้วยกรดไขมันไม่อิ่มตัว ร้อยละ 65-66 ส่วนใหญ่ เป็นกรด linoleic ในขณะที่กรดไขมันอิ่มตัวมีปริมาณต่ำ และส่วนใหญ่ คือ กรด palmitic หัวปลีแห้งสายพันธุ์อินเดียพันธุ์ Nanjangud rasa bale มีใยอาหารแบบนิวทรอลดีเทอร์เจน 75.61 กรัม (neutral detergent fiber) คือ ส่วนประกอบของผนังเซลล์ ที่ไม่สามารถละลายในสารละลายที่เป็นกลาง ประกอบด้วยพวกเยื่อใยทั้งหมด คือ เฮมิเซลลูโลส เซลลูโลส ลิกนิน คิวติน ซิลิ-กา และเคราติน) ใยอาหารแบบแอซิดดีเทอร์เจน 58.78 กรัม (acid detergent fiber คือ hemicellulose ซึ่งเป็นส่วนประกอบของผนังเซลล์ เป็นสารประกอบพวกคาร์โบไฮเดรตที่ไม่ละลายน้ำ) หัวปลีสดมีปริมาณน้ำมากที่สุด มีไขมันและโปรตีนต่ำ จึงให้พลังงานน้อย หัวปลีมีสารพฤกษเคมีหลายชนิดโดยเฉพาะฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารประกอบฟีโนลิกและฟลาโวนอยด์ มีประสิทธิภาพในการป้องกันเซลล์ถูกทําลาย ป้องกันการเกิดโรคเรื้อรัง เช่น โรคเกี่ยวกับหลอดเลือดและหัวใจ มะเร็ง เบาหวาน และกระเพาะอาหาร