ผักกับสารพฤกษเคมี / ริญ เจริญศิริ และ รัชนี คงคาฉุยฉาย

สารพฤกษเคมีเป็นสารประกอบไบโอแอ๊กทีฟ (bioactive compounds) ที่พบได้ในอาหารประเภทผักต่างๆ มีประโยชน์ต่อสุขภาพโดยช่วยป้องกันโรคและลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังได้ สารพฤกษเคมีที่สำคัญ ได้แก่ โพลีฟีนอล ฟลาโวนอยด์ แคโรทีนอยด์ ซึ่งสารพฤกษเคมีกลุ่มแคโรทีนอยด์ (บีตาแคโรทีน ลูทีน ซีแซนทีน ไลโคพีน) จะทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ มะเร็ง โรคตา จากความเสื่อมของเซลล์ พบมากในผักตำลึง แครอต ฟักทอง บร๊อกโคลี พริกหวานสีแดง/สีเหลือง โพลีฟีนอล ช่วยต้านฤทธิ์ของอนุมูลอิสระที่เป็นสาเหตุของอาการเสื่อมของร่างกาย ลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็ง พบในผักกระเฉด กะหล่ำปลีม่วง ผักหวานบ้าน ถั่วฝักยาว สะเดา ฯลฯ และสารพฤกษเคมีกลุ่ม ฟลาโวนอยด์ แอนโทไซยานิน ฟลาโวนส์ ไอโซฟลาโวนส์ ทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระช่วยระบบหมุนเวียนเลือด การทำงานของเส้นประสาท พบมากในกะหล่ำปลี กะหล่ำปลีม่วง ถั่วลันเตา กะหล่ำดอก ยอดมะม่วงหิมพานต์ ฯลฯ ทั้งนี้สารพฤกษเคมีจะสัมพันธ์กับสีของผักและผลไม้ เช่น สีเขียว สีเหลือง ส้ม สีแดง สีม่วง การกินผักให้หลากหลายสีวันละ 4-6 ทัพพี จะทำให้ได้รับประโยชน์จากสารเหล่านี้

Phytochemical is a bioactive compound that found in various vegetables food with health benefits by help prevent disease and reduce the risk of chronic diseases. Major Phytochemical is polyphenols, flavonoid, carotenoid. Which Phytochemical in carotenoid group (Beta-carotene, Lutein, Zeaxanthin, Lycopene) will act as antioxidant that reduces the risk of heart disease, cancer, eyes disease from cell degeneration most commonly found in gourd, carrot, pumpkin, broccoli, red sweet peppers/yellow. Polyphenols help prevent the effects of oxidant the cause of the deterioration of the body. To reduce risk of cancer are commonly found in water mimosa, purple cabbage, sweet leaf, cowpea, neem etc. And Phytochemical in flavonoid group (Anthocyanins, Flavone, Isoflavone) act as Antioxidants helps blood circulation, function of nerves most found in cabbage, purple cabbage, snow peas, cauliflower, top of cashew etc. Phytochemical have relations with color of vegetables and fruits such as green, yellow, orange, red, purple. Eating vegetable 4-6 ladle a day will receive benefit from these substances.